Trong các bảng dịch vụ điện cũ hơn, các mạch điện được bảo vệ bằng cầu chì chứ không phải bộ ngắt mạch. Các mạch lớn hơn, 240 vôn sẽ được bảo vệ bằng cầu chì hộp mực hình trụ. Mạch điện gia đình 120 vôn tiêu chuẩn sử dụng cầu chì vặn vít phù hợp với ổ cắm ren.
Cách cầu chì cắm hoạt động
Cầu chì phích cắm có một dải băng hợp kim kim loại bên trong mang dòng điện của mạch. Trong trường hợp đoản mạch hoặc quá tải gây ra dòng điện chạy quá lớn, dải băng sẽ bị chảy ("nổ") và làm hở mạch. Khi điều này xảy ra, không có dòng điện nào có thể chạy qua và mạch bị ngắt kết nối khỏi nguồn điện. Điều này bảo vệ chống lại sự ngắn mạch và quá tải có thể làm hỏng hệ thống dây điện và gây cháy nhà.
Khi cầu chì phích cắm bị nổ do quá tải hoặc đoản mạch, điều đó thường khá rõ ràng vì phần tử cầu chì kim loại bên trong bảng xem rõ ràng sẽ bị nung chảy qua, hoặc bảng kính sẽ bị mờ hoặc cháy xém. Nhưng nếu nghi ngờ, có thể kiểm tra cầu chì bằng đồng hồ vạn năng.
Cách cầu chì cắm hoạt động
Các loại cầu chì cắm
Cầu chì cắm vít có nhiều loại và trong khi tất cả đều được kiểm tra theo cách giống nhau, điều quan trọng là phải biết sự khác biệt giữa các loại, vì bạn sẽ cần phải lắp cầu chì thay thế phù hợp.
Cầu chì tiêu chuẩn có đế bắt vít luồn vào các ổ cắm chính xác như bóng đèn. Chúng thường có sẵn ở các kích thước 15-amp, 20-amp, 25-amp và đôi khi là 30-amp. Đây là kiểu cầu chì cũ hơn và hơi nguy hiểm, vì bất kỳ ổ cắm mạch nào cũng có thể chấp nhận bất kỳ kích thước cầu chì nào. Điều này làm cho nó dễ dàng đặt một cầu chì lớn hơn định mức của mạch, gây ra nguy cơ quá tải cho dây dẫn. Nếu bạn có bảng cầu chì được trang bị cầu chì tiêu chuẩn, bạn sẽ cần phải chú ý sử dụng kích thước thích hợp khi thay thế cầu chì bị xì.
Cầu chì chống giả mạo có đế nhỏ hơn, bằng nhựa vặn vít được lắp vào ổ cắm cầu chì thông qua bộ chuyển đổi cầu chì. Các bộ điều hợp này lắp cố định vào ổ cắm bảng cầu chì và chúng có kích thước nên chỉ chấp nhận một cỡ cầu chì. Điều này giúp bạn không thể mắc lỗi khi thay thế cầu chì, vì đế 15 amp sẽ chỉ chấp nhận cầu chì 15 amp, đế 20 amp sẽ chỉ chấp nhận cầu chì 20 amp, v.v.
Cầu chì trễ thời gian có sẵn cả dưới dạng cầu chì tiêu chuẩn và cầu chì chống giả mạo. Những thiết bị này sử dụng một thiết kế đặc biệt cho phép tăng điện trong thời gian ngắn mà không làm cháy cầu chì. Chúng thường được sử dụng cho các mạch cung cấp năng lượng cho các thiết bị chạy bằng động cơ, chẳng hạn như tủ lạnh, máy giặt hoặc máy rửa bát, tạo ra xung điện trong quá trình khởi động có thể gây nổ cầu chì tiêu chuẩn.
Cầu chì cắm
Hướng dẫn kiểm tra rò rỉ điện cầu chì
Dụng cụ cần có
- Đồng hồ vạn năng
- Đồ bảo hộ mắt
- Cầu chì thay thế
Các bước thực hiện
- Bước 1: Xác định phích cắm cầu chì
Mở cửa trên bảng cầu chì và tìm cầu chì bạn muốn kiểm tra. Nếu bảng được chỉ mục đúng, mạch bị mất điện có thể được xác định bằng nhãn mạch. Bạn có thể nhận thấy rằng cửa sổ nhìn bằng kính trên cầu chì bị mờ hoặc cháy xém.
- Bước 2: Tháo cầu chì phích cắm
Hãy đeo kính bảo vệ mắt để đề phòng khả năng phóng tia lửa điện, đôi khi xảy ra nếu có hiện tượng đoản mạch hoặc sự cố khác trong bảng điều khiển.
Cẩn thận giữ cầu chì bằng vành sứ bên ngoài và vặn ngược chiều kim đồng hồ để tháo cầu chì khỏi ổ cắm cầu chì. Cẩn thận không chạm vào bất kỳ bộ phận kim loại nào trong bảng cầu chì khi bạn tháo cầu chì. Thực hành an toàn cho thợ điện chuyên nghiệp thường chỉ sử dụng một tay trong khi tháo cầu chì, vì điều này làm giảm nguy cơ bị điện giật chết người.
- Bước 3: Chuẩn bị Đồng hồ vạn năng
Kết nối dây dẫn màu đen trên đồng hồ vạn năng với ổ cắm COMMON. Kết nối dây dẫn màu đỏ với ổ cắm Ω (OHMS). Di chuyển mặt đồng hồ trên mặt đồng hồ đến dải thấp nhất của thang Ohms. Với hầu hết các đồng hồ, thao tác này sẽ bật đồng hồ vạn năng, nhưng nếu có công tắc BẬT riêng, hãy chuyển đồng hồ sang vị trí BẬT.
Kiểm tra chức năng của đồng hồ bằng cách chạm vào các đầu kim loại của các dây dẫn thử nghiệm với nhau. Kim đồng hồ phải di chuyển để chứng tỏ rằng có ít hoặc không có điện trở. Nguồn điện chỉ đơn giản là truyền từ dây dẫn này qua dây dẫn kia, không bị gián đoạn. Khi bạn tách các dây dẫn ra, kim sẽ trở về số đọc điện trở 100%, cho biết hiện có điện nếu đang chảy.
Xem thêm: Những Điều Bạn Chưa Biết Về Cầu Chì
Kiểm tra bằng đồng hồ vạn năng
- Bước 4: Kiểm tra cầu chì
Đặt cầu chì trên bề mặt không dẫn điện, chẳng hạn như mặt bàn bằng gỗ hoặc laminate. Chạm vào đầu của một dây dẫn vạn năng vào các sợi kim loại trên đế của cầu chì, sau đó chạm vào đầu của dây dẫn còn lại vào đầu kim loại ở cuối cầu chì.
Nếu kim trên đồng hồ di chuyển để hiển thị ít hoặc không có điện trở, điều này có nghĩa là dòng điện đang chạy qua cầu chì và nó đang hoạt động chính xác và không bị nổ. Nhưng nếu đồng hồ vạn năng hiển thị số đọc điện trở vô hạn (100%), điều đó có nghĩa là không có dòng điện chạy qua và cầu chì bị nổ.
- Bước 5: Lắp đặt cầu chì mới
Nếu cầu chì bị nổ, hãy lắp một thiết bị thay thế có cùng kiểu dáng và cùng mức cường độ dòng điện với cầu chì bị nổ. Trong mọi trường hợp, bạn không nên lắp cầu chì có định mức amp lớn hơn, vì điều này có thể cho phép các dây mạch mang nhiều dòng hơn mức chúng có thể xử lý một cách an toàn.
Nếu bạn có bảng điều khiển cầu chì kiểu cũ hơn với cầu chì cắm tiêu chuẩn và muốn thêm cầu chì chống giả mạo, chỉ cần thêm bộ điều hợp cầu chì cắm. Các bộ điều hợp này có các kích thước 15, 20 và 30-amp. Chúng cho phép vặn các cầu chì chống giả mạo loại S mới hơn và an toàn hơn vào các ổ cắm cầu chì tiêu chuẩn. Chỉ cần vặn cầu chì loại S mới vào đế và sau đó vặn toàn bộ cụm vào ổ cắm bảng cầu chì. Trong tương lai, nếu cầu chì chống giả bị nổ, bộ chuyển đổi sẽ vẫn ở nguyên vị trí khi bạn vặn cầu chì loại S và vặn vào cầu chì mới.
Mẹo an toàn: Luôn đảm bảo sàn xung quanh bảng cầu chì khô hoàn toàn trước khi bạn mở bảng hoặc thực hiện bất kỳ công việc nào. Bất kỳ độ ẩm nào trên sàn đều làm tăng khả năng bị sốc.
Trên đây là nội dung về cách thức hoạt động của cầu chì và cách lắp cầu chì đơn giản tại nhà. Mong rằng qua bài viết này, bạn sẽ áp dụng được những kiến thức này trong qúa trình làm việc.
Xem thêm: Công Dụng Và Phân Loại Của Từng Loại Cầu Chì
Hotline : 