Bào gỗ cầm tay là một dụng cụ không thể thiếu đối với người thợ mộc. Bằng cách cạo bỏ các lớp mỏng (phôi hoặc mảnh vụn) người thợ mộc sẽ dễ dàng làm mịn hoặc tao ra phôi gỗ theo kích thước mong muốn.
Làm Thế Nào Để Chọn Một Máy Bào Thô?
Các yếu tố cần lưu ý khi chọn một máy bào thô bao gồm chất lượng, sự thuận tiện của việc điều chỉnh lưỡi dao và việc bạn thích làm việc với máy bào bằng kim loại hay bằng gỗ.
Kim Loại So Với Gỗ
Cả máy bào thô bằng kim loại và bằng gỗ thường thiếu cơ chế điều chỉnh độ sâu của lưỡi dao. Bạn thường phải thực hiện các điều chỉnh bằng tay hoặc với sự trợ giúp của một cái vồ hoặc búa nhỏ.
Tuy nhiên, máy bào thô kim loại luôn có nắp đòn bẩy với đai ốc bánh xe hoặc núm để kẹp và nhả lưỡi. Điều này có thể làm cho vấn đề dễ dàng hơn một chút khi điều chỉnh độ sâu của lưỡi dao.
Các vít định vị ở các cạnh, hoặc ‘má’ của thân máy bào thô bằng kim loại có thể giúp điều chỉnh góc nghiêng hoặc ngang của lưỡi dễ dàng hơn.
Những ưu điểm này có nghĩa là nếu bạn chỉ mới bắt đầu làm công việc chế biến đồ gỗ, thì máy thô kim loại có thể là lựa chọn tốt nhất.
Nếu bạn có nhiều kinh nghiệm hơn hoặc nếu các công cụ bằng gỗ hấp dẫn bạn hơn kim loại, thì việc thử và sai để đạt được một lưỡi dao được định vị hoàn hảo trong một máy bào gỗ với một cái nêm bằng gỗ và không có bộ điều chỉnh có thể là một phần của niềm vui chung của việc chế biến gỗ.
Như với hầu hết mọi thứ, nếu bạn sẵn sàng trả nhiều tiền hơn, bạn sẽ nhận được nhiều tính năng hơn. Máy bào gỗ thô bằng gỗ có cả độ sâu của lưỡi và điều chỉnh theo chiều ngang có sẵn, nhưng với một mức giá.
Thu Hẹp Để Sử Dụng Dễ Dàng Hơn
Máy bào thô của bạn càng hẹp, nó càng dễ cắt vào gỗ, vì vậy trừ khi bạn đang tìm kiếm thử thách cho cơ tay của mình, thì máy bào hẹp hơn – khoảng 38mm (1½) inch – có lẽ tốt hơn.
Lưỡi Là Quan Trọng Nhất
lưỡi là một yếu tố quan trọng cần cân nhắc. lưỡi máy bào thô cần phải mạnh vì chúng tạo ra những vết cắt sâu nên quy tắc dày và cứng. Tốt nhất nên dùng một lưỡi dao làm bằng thép A2 và dày khoảng 4mm (5/32 ″) vì nó không bị uốn cong và gây ra tiếng kêu (xem Các sự cố có thể xảy ra khi sử dụng máy bào và cách giải quyết chúng ).
Cách Thiết Lập Máy Bào Thô Kim Loại
Hầu hết các máy bào – ngay cả một chiếc mới ra khỏi hộp – cần một số mức độ thiết lập trước khi chúng hoạt động hoàn hảo. Máy bào thô sàn cũng không ngoại lệ.
Kiểm Tra Và Làm Phẳng Đế
Đế của máy bào cần phải hoàn toàn phẳng và nhẵn để dụng cụ hoạt động tốt. Xem cách làm phẳng để có hướng dẫn từng bước đầy đủ.
Kiểm Tra Lưỡi
Lưỡi cắt của máy bào thô là cong sâu hoặc khum. Trong một máy bào thô thông thường có lớp lưỡi đặt nghiêng 45 độ so với đế, lưỡi yêu cầu bán kính 75mm (3 inch) trên lưỡi cắt của nó. Điều này có nghĩa là lưỡi cắt tạo thành một phần của hình tròn, nếu được hoàn thành, sẽ có đường kính 150mm (6 ”).
Xác định xem bán kính có phù hợp với máy bào thô cụ thể của bạn hay không – bạn có thể tìm thấy chi tiết trong hướng dẫn được in nếu có bán kính đi kèm với máy bào của bạn. Nếu đó là máy bào cũ không có thông tin in, hãy sử dụng các hình trên làm hướng dẫn chung. Quá nhiều độ khum, hoặc độ cong, tạo ra các lỗ quá sâu; không đủ, và các góc của lưỡi có thể để lại dấu vết trên gỗ mà sau này khó loại bỏ.
Việc hạ thấp góc của lưỡi dao làm giảm độ sâu của rãnh, do đó, máy bào thô với lưỡi đặt ở góc thấp hơn cần có bán kính nhỏ hơn để có cùng độ sâu của rãnh. Nếu camber sai, bạn sẽ phải tạo một đường vát mới trên lưỡi dao, sử dụng máy mài chạy bằng điện, trước khi mài (mài) lưỡi trên đá mài. Hoặc bạn có thể mang lưỡi dao đến xưởng chuyên dụng để đánh răng lại.
Kiểm tra độ sắc của lưỡi – nếu lưỡi cắt không trơn tru trên bề mặt gỗ, có thể cần mài.
Nhẹ nhàng lướt một ngón tay qua lưỡi kiếm (không dọc theo lưỡi dao!) Và cảm nhận độ sắc bén của nó. Nếu cảm thấy nó kém sắc như dao cạo, hoặc có một số chip trong đó, hoặc cả hai, bạn sẽ cần phải mài lại.
Mài Lưỡi Máy Bào
Dành một chút thời gian để thiết lập máy bào thô gỗ đúng cách có thể tránh được các vấn đề và sự chậm trễ khi bạn bắt đầu thực hiện một dự án. Máy bào mới mua – mới tinh hoặc đã qua sử dụng – hiếm khi được thiết lập sẵn sàng cho các yêu cầu cụ thể của bạn.
Tháo lưỡi
Nếu lưỡi cần mài lại hoặc mài nhẵn, bạn sẽ cần lấy nó ra khỏi máy bào.
Mài và Điều Chỉnh Lưỡi
Lưỡi của một máy bào thô bằng gỗ tương tự như lưỡim việc bằng kim loại của nó, với cùng một đường cong đặc biệt trên lưỡi cắt. Xem Cách mài và điều chỉnh lưỡi máy bào để có hướng dẫn tháo, mài, thay thế và điều chỉnh lưỡi dao.
Tháo Lưỡi
Máy bào thô kim loại
Để tháo lưỡi, xoay núm nắp cần gạt hoặc bánh lăn ngược chiều kim đồng hồ cho đến khi có thể tháo nắp đòn bẩy ra khỏi phía sau thanh kẹp.Sau khi tháo nắp cần gạt, nhấc lưỡi dao lên và ra ngoài qua cổ họng.Nhả lưỡi khỏi máy bào gỗ bằng cách gõ nhẹ vào phần đế
Máy Bào Thô Gỗ
Để thả lưỡi, hãy giữ máy bào lên, ra khỏi lưỡim việc và gõ nhẹ vào phía sau hoặc gót chân của máy bào bằng một cái vồ hoặc búa nhỏ. Hoặc, nếu máy bào có nút dập, hãy nhấn vào nút bằng vồ hoặc búa.
Mài Lưỡi
Lưỡi máy bào cầm tay thường có hai góc vát – góc xiên chính được tạo ra khi lưỡi dao được mài lần đầu tiên và một góc xiên thứ cấp, có thể được mô tả như một góc xiên phụ trên thiết bị hiện có, được tạo ra trong quá trình mài sắc sau đó để sử dụng. Góc xiên chính thường ở khoảng 25 độ trên lưỡi xiên xuống, với góc xiên thứ cấp là 30 độ, do đó sẽ có thêm 5 độ giữa góc xiên chính và thứ cấp.
Để mài lưỡi, bạn sẽ cần hai loại đá mài – 1000 grit và 8000 grit. Đá 1000 grit tương đối thô để mài ban đầu. 8000 grit, mịn hơn nhiều, được sử dụng để hoàn thành quy trình mài sắc.
Mài lưỡi của máy bào thô – tìm điểm cân chỉnh
Bước 1 – Tìm Điểm Cân Chỉnh của bevel
Đặt góc xiên của lưỡi trên viên đá 1000 grit, tìm điểm cân chỉnh cho góc xiên chính. Điểm đáng chú ý là khi mép vát được cảm thấy hoàn toàn bằng phẳng trên đá, không có hiện tượng rung lắc. Để tìm nó, hãy giữ thanh lưỡi trên đá mài và đặt lưỡi dao trên góc xiên chính của nó.
Bước 2 – Nghiêng lưỡi lên trên một chút
Khi vát phẳng trên đá, nghiêng lưỡi lên trên một chút. Đây là vị trí giữ nó để mài sắc.
Bước 3 – Giữ lưỡi dao
Giữ hai ngón trỏ của bạn trên lưỡi kiếm, và ngón tay cái của bạn ở phía sau đỉnh của lưỡi kiếm. Giữ chặt cánh tay của bạn sang hai bên.
Bước 4 – Di chuyển
Bây giờ di chuyển người bạn từ bên này sang bên kia, cũng di chuyển lưỡi bào trên đá. Cánh tay của bạn, và do đó là lưỡi, di chuyển sang trái khi vai của bạn đung đưa sang phải và ngược lại.
Bước 5 – Loại bỏ gờ sắc
Lật ngược lưỡi kiếm và bây giờ sử dụng viên đá 8000 grit, tháo gờ bằng cách giữ lưỡi dao nằm phẳng trên đá và trượt nó xung quanh. Gờ là phần kim loại được cán mịn từ góc xiên thứ cấp sang mặt đối diện của lưỡi cắt, được tạo ra bởi hành động mài sắc. Nó thường khá dễ nhìn thấy và bạn sẽ thấy các hạt của nó trên đá mài sau khi nó đã được loại bỏ.
Bước 6 – Lặp lại trên đá mịn hơn
Lặp lại các bước từ 1 đến 5 bằng cách sử dụng 8000 grit stone. Nếu việc mài lưỡi máy bào bằng tay “tự do” như thế này có vẻ khó khăn, bạn có thể tự làm một cách trợ giúp. Sử dụng máy bào thô của bạn để cắt một đường khoét nhất quán dọc theo chiều dài của một miếng gỗ mềm dài khoảng 150mm (6 ″).
Sau đó, trong rãnh tạo thành, hãy dán một miếng vải nhám chẳng hạn như vải nhám, có thể bạn sẽ cần cắt theo kích thước. Bây giờ bạn có một kênh hoàn hảo để trượt lưỡi của bạn về phía sau và về phía trước để mài sắc nó. Bắt đầu với lớp mài mòn thô hơn hoặc thấp hơn và chuyển sang lớp cao hơn để hoàn thiện. Đảm bảo loại bỏ gờ trên một bề máy bào như đá mài hoặc tấm mài mòn bị dính vào kính, không có trong hướng dẫn mới thực hiện của bạn.
Thay Thế Và Điều Chỉnh Lưỡi Của Máy Bào Thô Kim Loại
Thay lưỡi Máy Bào Thô
Bước 1 – Lưỡi
Để đặt lưỡi trở lại máy bào, trước tiên hãy đảm bảo rằng nắp đòn bẩy đã được tháo ra khỏi phía sau thanh kẹp. Đặt lưỡi lên các điểm thường nghiêng 45 độ so với máy bào.
Bước 2 – Bẻ lên hay vát xuống?
Đảm bảo mặt vát của lưỡi hướng xuống dưới nếu đó là máy bào thô tiêu chuẩn, vát xuống; nếu đó là một máy bào góc thấp – có thể là một kích góc thấp với lưỡi của nó được điều chỉnh để bào – lưỡi phải được định vị vát lên. Xem: Máy bào vát lên và máy bào vát xuống là gì? để biết thêm thông tin về điều này.
Bước 3 – Định vị nắp cần gạt
Lắp lại nắp đòn bẩy trên lưỡi với nắp đòn bẩy dừng tiếp xúc với thanh kẹp.
Bước 4 – Vặn chặt một phần núm nắp cần gạt
Siết chặt một phần núm của nắp cần gạt, hoặc bánh lăn, bằng cách xoay nó theo chiều kim đồng hồ, nhưng không quá chặt đến mức không thể di chuyển lưỡi lên xuống.
Bước 5 – Đặt độ sâu của lưỡi
Định vị lưỡi bằng tay sao cho phần giữa của lưỡi cắt nhô ra khỏi miệng từ 1,5mm đến 3mm (1/16 ″ và 1/8 ″) tùy thuộc vào độ cứng của phôi. Làm cho lưỡi nhô ra ít hơn đối với gỗ cứng và nhiều hơn đối với gỗ mềm.
Bước 6 – Kiểm tra vị trí bên của lưỡi
Đồng thời đảm bảo rằng lưỡi được đặt đúng vị trí theo chiều ngang – nghĩa là lưỡi cắt của lưỡi song song với mặt đế. Với lưỡi cắt khum của lưỡi phẳng, điều này có nghĩa là đường cong phải nhất quán trên chiều rộng của đế.
Bước 7 – Điều chỉnh bằng tay hoặc sử dụng vít định vị
Một số lưỡi của máy bào thô chỉ được điều chỉnh bằng tay; những cái khác được điều chỉnh thông qua vít định vị – một cái ở mỗi bên của thân máy bào. Xác định vị trí các vít nếu máy bào thô của bạn có chúng.
Bước 8 – Ngắm
Lật ngược máy bào và “ngắm” dọc theo đế máy bào. Điều chỉnh vị trí bên của lưỡi dao, di chuyển sang trái hoặc phải, bằng tay hoặc bằng các vít định vị, cho đến khi lưỡi cắt cong của nó được căn chỉnh hoàn hảo trên đế.
Bước 9 – Đặt vít định vị
Nếu sử dụng vít định vị, trước tiên hãy vặn lại (vặn lỏng) vít ở phía bạn muốn lưỡi dao di chuyển về phía bằng tuốc nơ vít có đầu phẳng. Sau đó vặn chặt vít bên kia để giữ cố định lưỡi. Nếu bạn vặn quá chặt, hãy đảo ngược điều chỉnh một phần cho đến khi nó vừa phải.
Bước 10 – Hoàn thành việc siết chặt núm
Bây giờ hoàn thành việc vặn chặt núm nắp đòn bẩy cho đến khi lưỡi dao được giữ chắc chắn.
Bước 11 – Điều chỉnh lưỡi lần cuối
Bất kỳ điều chỉnh xuống cuối cùng của độ sâu của lưỡi dao có thể được thực hiện bằng cách gõ nhẹ vào đầu lưỡi dao bằng vồ hoặc búa nhỏ. Để rút lưỡi dao một chút, bạn sẽ cần phải thả lỏng núm nắp cần gạt một lần nữa và điều chỉnh bằng tay.
Thay thế Và Điều Chỉnh Lưỡi Của Máy Bào Thô Gỗ
Bước 1 – Trượt
Trượt lưỡi vào cổ họng, vát xuống để nó nằm hoàn toàn tiếp xúc với giá đỡ góc cạnh của nó. Nếu nó bị đá, hãy kiểm tra xem có hạt vụn nào trong cổ họng không.
Bước 2 – Trượt trong nêm
Sau đó trượt theo hình nêm trên lưỡi cắt và phía sau thanh kẹp hoặc các điểm dừng cắt vào thân máy bào. Nhấn chặt ngón tay xuống.
Bước 3 – Ngắm đế
Đặt ngón trỏ của bàn tay không thuận lên mặt trên của lưỡi, lật máy bào và nhìn xuống đế máy bào nhìn từ mũi chân. Sau đó, bạn có thể xem lưỡi đang chiếu bao xa qua đế. Nhắm hình chiếu trong khoảng từ 1,5mm đến 3mm (1/16 ″ và 1/8 ″).
Bước 4 – Siết chặt nêm
Bây giờ hãy siết chặt cái nêm bằng cách dùng vồ hoặc búa gõ nhẹ nó về phía đế của máy bào để lưỡi được giữ chắc chắn
Bước 5 – Rút lưỡi
Đôi khi, gõ vào nêm có thể đưa lưỡi đi xa hơn qua miệng. Nếu bạn cần rút lưỡi lại một chút vì nó chiếu ra quá xa, hãy gõ nhẹ vào phía sau hoặc gót chân của máy bào, sau đó chạm vào nêm để siết chặt lại.
Bước 6 – Lưỡi trước
Để đưa lưỡi ra xa hơn khỏi miệng, hãy gõ nhẹ vào mũi máy bào hoặc mặt trên của lưỡi.
Bước 7 – Làm thẳng lưỡi
Nếu bạn cần làm thẳng lưỡi – tức là làm cho nó ngang bằng với chiều rộng của đế – hãy dùng búa gõ vào mặt của lưỡi, gần phần trên cùng. Chạm vào nó ở bên trái để xiên nó sang trái và ở bên phải để xiên nó sang phải.
Máy bào thô gỗ của bạn bây giờ đã được thiết lập sẵn sàng hoạt động.
