Ngày nay, điện giúp ích rất nhiều cho cuộc sống của chúng ta. Mọi hoạt động sản xuất, vui chơi, sinh hoạt hằng ngày của con người đều cần có điện. Nếu không có điện thì mọi hoạt động trong xã hội hiện đại của con người không thể nào diễn ra được. Điện giúp cho cuộc sống của chúng ta dễ dàng hơn. Tuy nhiên, điện cũng tìm ẩn rất nhiều nguy hiểm.
Để hạn chế những tổn thất và tai nạn điện xảy ra, thì mỗi gia đình cần phải có một vật dụng cần thiết để đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng điện, đó là thiết bị MCB.
Hãy cùng Halana theo dõi bài viết sau đây để hiểu hơn về thiết bị này!
MCB là gì?
MCB có tiếng anh là Miniature Circuit Breaker, là một trong những thiết bị không thể thiếu trong hệ thống thiết bị đóng cắt, có thể đây chính là thiết bị bảo vệ của hệ thống
Là loại aptomat loại tép, thường có dòng danh định, dòng cắt quá tải thấp và dòng ngắn mạch thấp ( 1 → 125A, 10kA, 6kA, 4,5kA )
Phân biệt MCB VÀ MCCB
Chúng đều là những thiết bị đóng cắt điện, có chức năng khá giống nhau, nhưng cũng có những khác biệt sau đây :
- MCB là thiết bị chuyển mạch loại tép, thường có dòng cắt định mức và dòng cắt ngắn mạch thấp, thường được ứng dụng trong các mạng điện dân dụng. Trong công nghiệp chúng ta bắt gặp chúng trong các tủ điện phân phối như tủ điện chiếu sáng, tủ điện cấp cho ổ cắm….
- MCCB là thiết bị chuyển mạch loại khối, thường có dòng cắt ngắn mạch lớn ( có thể lên tới 150kA ), vì dòng định mức của MCCB khá cao nên mạng điện dân dụng ít sử dụng đến, thường được sử dụng trong các nhà máy, xí nghiệp, bệnh viện, tòa ốc. MCCB được ứng dụng trong các tủ điện tổng hoặc tủ điện phân phối của các công trình lớn.
Phân loại MCB
Được chia thành nhiều loại khác nhau, tùy thuộc vào đặc điểm cấu tạo, hình dạng, kích thước, dòng ngắn mạch, số pha…. mà ta sẽ có các cách phân chia khác nhau.
1. Phân theo số pha :
- 1 pha : hay MCB tép 1 pha là loại thiết bị đóng cắt bảo vệ 1 dây pha trong mạch điện.
- 2 pha : là loại thiết bị đóng cắt bảo vệ 2 dây ( pha – trung tính ) trong mạch điện.
- 3 pha : là loại thiết bị đóng cắt bảo vệ 3 dây pha trong mạch điện. Loại này được sử dụng trong lưới điện 3 pha, bảo vệ 3 dây pha ( L1, L2, L3 ).
- 4 pha : là loại thiết bị đóng cắt bảo vệ 4 dây ( 3 dây pha – trung tính ) trong mạch điện.
2. Phân theo đặc tính
- Loại B : sẽ cho tác động ngay lập tức với tốc độ lên đến 3 -5 lần dòng điện định mức của nó.
- Loại C : sẽ cho tác động ngay lập tức với tốc độ đến 5 – 10 lần dòng điện định mức của nó.
- Loại D : sẽ cho tác động ngay lập tức với tốc độ lên đến 10 – 25 lần dòng điện định mức của nó.
- Loại MA : sẽ cho tác động ngay lập tức với tốc độ lên đến 12 lần dòng điện định mức của nó.
- Loại K : sẽ cho tác động ngay lập tức với tốc độ lên đến 8 – 12 lần dòng điện định mức của nó.
- Loại Z : sẽ cho tác động ngay lập tức với tốc độ lên đến 2 – 3 lần dòng điện định mức của nó.
Thông Số Kỹ Thuật
- Product Model No ( số model sản phẩm ).
- Max Current Rating ( giá trị dòng điện lớn nhất tiếp điểm chịu được ) : ( 6, 10, 20, 25, 32, 40, 60, 63…)A
- Operation Symbol ( ký hiệu hoạt động ).
- Breaking Capacity Type ( loại khả năng của sản phẩm ).
- Max Short Circuit Current ( dòng cắt ngắn mạch ).
- Operating Voltage ( điện áp hoạt động ) : ( 230V, 400V, 440V ).
- Tripping Curve Type ( loại đường cong đặc tính ).
- Energy Class ( lớp năng lượng ).
- ON – OFF Indication ( chỉ định Bật – Tắt ).
- Catalog No ( danh mục số liệu ).
Cấu Tạo
Có cấu tạo gồm : Tiếp điểm, cơ cấu truyền động cắt. Tất cả những bộ phận này chính là những bộ phận chủ chốt tạo nên một MCB hoàn chỉnh trước khi chúng ta đến tay người sử dụng.
MCB thường có cấu tạo gồm hai cấp tiếp điểm và ba tiếp điểm.
Hai cấp tiếp điểm đó chính là :
- Tiếp điểm chính
- Hồ quang
Ba tiếp điểm sẽ gồm :
- Tiếp điểm chính
- Tiếp điểm phụ
- Hồ quang
Tiếp điểm hoạt động theo nguyên lý khi đóng mạch tiếp điểm hồ quang đóng trước, kế đến là tiếp điểm phụ và cuối cùng là tiếp điểm chính.
Ngược lại, khi ngắt mạch tiếp điểm chính sẽ làm nhiệm vụ mở trước, tiếp điểm phụ mở sau, cuối cùng sẽ là hồ quang điện.
Ứng dụng của MCB
Ứng dụng cơ bản thường được sử dụng để bảo vệ mạch điện ( dây, tải kết nối và thiết bị,… ) trong các trường hợp :
- Ngắn mạch.
- Quá dòng.
- Quá tải.
Ngày nay chúng được sử dụng rất phổ biến ở các công trình công nghiệp lẫn công trình dân dụng, ở gia đình, công trình lớn như : khách sạn, nhà hàng và các căn hộ chung cư…. giúp bảo vệ an toàn cho người sử dụng.
Một số lưu ý khi lắp đặt và sử dụng
- Trước khi lắp chúng ta cần thống kê toàn bộ công suất tiêu thụ điện của thiết bị để biết được cường độ dòng điện tối đa là bao nhiêu. Khi tính toán phải chú ý đến cả trường hợp phụ tải tăng dòng ở trạng thái khởi động. Chọn loại MCB phù hợp, tức là số ampe không quá cao so với kết quả đã tính toán
- MCB phải được bắt vít chắc chắn vào bảng điện và có nắp đậy. Đầu line – in ở phía trên, đầu load ở phía dưới. Khi đấu dây thì nguồn AC được gắn với cọc line – in, đầu ra cho phụ tải gắn vào cọc load. Không nên gắn ngược lại vì dễ tạo nguy hiểm khi sữa chữa. Dây nóng phải đấu vào cọc L, dây nguội vào cọc N.
- Thực tế thì MCB loại thường sẽ tự động cắt điện chỉ khi đoản mạch hoặc quá tải. Trường hợp thiết bị rò rỉ thì MCB không tự ngắt điện được vì không ở trong tình trạng mạch kín. Nếu có khả năng tài chính thì bạn hãy gắn MCB có kèm theo chức năng chống điện giật. Mức độ an toàn sẽ được tăng lên rất cao.
Một số mẫu MCB tại EI Industrial
Cầu dao tự động loại nhỏ Chint MCB NXB-63 1P C10 6kA / 81403
- Dòng điện định mức : 6A – 63A
- Tần số : 50/60Hz
- Đặc tính đường cong : B, C, D
- Bảo vệ quá tải, ngắn mạch
- Phù hợp tiêu chuẩn : IEC60898-1
MCB 1P 50A BBD1501CA
- Số cực : 1P
- Dòng điện định mức : 50A
- Dòng cắt ngắn mạch : 0,6 kA
- Điện áp định mức : 240VAC
- Phù hợp tiêu chuẩn : IEC 60898, IEC 60947-2
MCB 2P 10A 10kA 240VAC BBD2102CNV
- Số cực : 2P
- Dòng điện định mức : 10A
- Dòng cắt ngắn mạch : 10kA
- Điện áp định mức : 240VAC
- Phù hợp tiêu chuẩn : IEC 60947-2, IEC 60898
Cầu dao tự động loại nhỏ Chint MCB NXB-63H 3P C6 10kA / 813869
- Dòng điện định mức : 6A-63A
- Tần số : 50/60Hz
- Đặc tính đường cong : B, C, D
- Bảo vệ quá tải, ngắn mạch
- Phù hợp tiêu chuẩn : IEC60898-1
Hy vọng với những thông tin mà EI Industrial đã chia sẽ ở bài viết trên sẽ giúp ích được cho bạn trong việc hiểu rõ MCB. Cảm ơn bạn đã theo dõi!