Ta có thể thấy trong quá trình sản xuất lao động đôi khi luôn xảy ra những tai nạn bất ngờ gây ảnh hưởng tới sức khỏe và tính mạng của người lao động.
Vì vậy những vật dụng bảo hộ lao động được ra đời nhằm mục đích hạn chế tối thiểu tai nạn do lao động gây ra đối với những người làm việc trong các nhà máy, xí nghiệp, công trường,…
Và chủ đề xoay quanh chúng ta hôm nay chính là về chiếc mặt nạ phòng độc.
I.Khái Quát
1.Lịch sử và nguồn gốc hình thành
Theo Cơ học phổ biến , “Miếng bọt biển phổ biến được sử dụng ở Hy Lạp cổ đại làm mặt nạ phòng độc …” Năm 1785, Jean-François Pilâtre de Rozier phát minh ra mặt nạ phòng độc .
Các ví dụ về mặt nạ phòng độc ban đầu đã được sử dụng bởi thợ mỏ và được giới thiệu bởi Alexander von Humboldt vào năm 1799, khi ông làm kỹ sư khai thác tại Prussia .
Tiền thân của mặt nạ phòng độc hiện đại được phát minh vào năm 1847 bởi Lewis P. Haslett , một thiết bị chứa các yếu tố cho phép thở qua mũi và ống nghe, hít không khí qua bộ lọc hình bóng đèn và lỗ thông hơi. để thở ra không khí trở lại bầu khí quyển.
Theo First Facts, nó nói rằng “mặt nạ phòng độc giống loại hiện đại đã được cấp bằng sáng chế bởi Lewis Phectic Haslett ở Louisville, Kentucky , người đã nhận được bằng sáng chế vào ngày 12 tháng 6 năm 1849.” Hoa Kỳ bằng sáng chế số 6,529 được cấp cho Haslett, mô tả “Ống thở hoặc Bộ bảo vệ phổi” đầu tiên lọc bụi khỏi không khí .
Các phiên bản đầu tiên được chế tạo bởi nhà hóa học người Scotland John Stenhouse vào năm 1854 và nhà vật lý John Tyndall vào những năm 1870. Một thiết kế ban đầu khác là “Mũ an toàn và Bảo vệ khói” được phát minh bởi Garrett Morgan vào năm 1912 và được cấp bằng sáng chế vào năm 1914.
Nó là một thiết bị đơn giản bao gồm mũ trùm đầu bằng bông với hai ống treo xuống sàn, cho phép người mặc hít thở bầu không khí an toàn hơn ở đó. Ngoài ra, các miếng bọt biển ẩm được chèn vào cuối ống để lọc không khí tốt hơn. Điều này sau đó đã được sửa đổi để bao gồm nguồn cung cấp không khí của riêng mình, dẫn đến mặt nạ phòng độc thời Thế chiến thứ 1.
2.Cấu Tạo
a.Vỏ mặt nạ phòng độc
Hiện nay, vỏ của mặt nạ chống độc được làm từ 2 chất liệu chủ yếu là silicon và nhựa Polycarbonate. Ưu điểm chung của 2 chất liệu này là có độ kín cao, ngăn ngừa các loại khí độc xâm nhập gây ảnh hưởng đến cơ quan hô hấp của con người.
– Silicon: Có tính đàn hồi cao, cực kỳ mềm dẻo. Khi sử dụng không tạo ra những vết hằn đỏ và luôn mang đến cảm giác thoải mái nhất.
– Nhựa Poly: Với độ bền tuyệt vời, độ dẻo cao, có khả năng cách điện, chịu nhiệt tốt và chống chịu va đập mạnh. Đặc biệt sản phẩm sẽ không bị biến dạng dù sử dụng trong thời gian dài.
b.Phin Lọc của mặt nạ phòng độc
Trong mặt nạ phòng độc quan trọng nhất phải kể đến phin lọc đôc. Nó giữ lại hầu hết những chất ô nhiễm có trong không khi trước khi người sử dụng hít vào. Tùy theo công dụng cụ thể Nó được thiết kế bằng những vật liệu, theo những nguyên lý riêng để phù hợp vói yêu cầu thục tế công việc. PHin lọc được chia loại như sau:
– Bộ lọc kiểu cơ học để giữ lại nhữn hạt thể rắn,( ví dụ bụi, Bồ hóng). Vật liệu lọc được sử dụng giấy, vải được làm từ sợi Xen-luy- lo (cellulose ) hoặc tương tự.
– Bộ lọc áp dụng quá trình hấp phụ: lọc bằng cách dùng để giữ lại các chất khí hoặc các chất hòa tan trên bề mặt của một chất rắn, ví dụ Than hoạt tính (bộ lọc khí).
– Hấp thu: lọc bởi sự thấm hút các chất lỏng, ví dụ, thấm hút dầu bằng vải lọc.
– Chuyển đổi bằng xúc tác: lọc bằng xúc tác (chuyển đổi khí, hơi độc bằng một chất xúc tác thành các chất vô hại), ví dụ, Quặng mangan (có thành phần mangan oxit ) trong bộ lọc khí.
3.Nguyên lí hoạt động của mặt nạ phòng độc
Một chiếc mặt nạ phòng độc thông thường sẽ sử dụng 1 hoặc nhiều hộp phin lọc. Như đã kể trên vì nó có chứa than hoạt tình nên người mang sẽ không cần lo lắng khi làm việc, các chất bụi bẩn, độc hại không thể xâm nhập vào cơ quan hô hấp của bạn.
Quy trình lọc của nó diễn ra như sau: Khi không khí, bụi bẩn đi qua phin lọc sẽ bị hấp thụ ngay. Sau khi lọc, không khống sạch sẽ được cung cấp đến cho người mang. Bạn có thể thoải mái hít thở khi đang làm việc.
Tuổi thọ của phin lọc sẽ khác nhau, tùy vào chất lượng và điều kiện môi trường sử dụng. Khi hộp lọc “cạn kiệt” hoặc hạt tích lũy bên trong bắt đầu hạn chế lưu thông không khí thì bạn cần thay đổi pin lọc mới.
II.Ứng Dụng của mặt nạ phòng độc vào trong cuộc sống
Ứng dụng cơ bản của mặt nạ phòng độc đã được thể hiện ngay trong tên gọi của loại mặt nạ này, đó là giúp người mang tránh hít phải các loại khí thải độc hại, khí gas, hơi hóa chất… có trong môi trường.
Mặt nạ phòng độc là loại thiết bị bảo hộ lao động không thể thiếu cho công nhân làm việc trong các hầm mỏ, nhà máy sản xuất hóa chất, lính cứu hỏa…
Có nhiều loại mặt nạ phòng độc như mặt nạ lọc bụi, mặt nạ chống khí độc, mặt nạ chống cháy…, từng loại mặt nạ sẽ có cấu tạo khác nhau đôi chút.
Công dụng của mặt nạ phòng độc loại dùng để thoát hiểm trong đám cháy là chống lại hơi nóng của lửa, chống cay mắt… giúp bảo vệ vùng mặt, bảo vệ cơ quan hô hấp và giúp người bị nạn có thể tìm được lối thoát trong trường hợp hỏa hoạn.
Trong khi đó, mặt nạ phòng khí độc giúp tránh hít phải các loại khí độc có thể sinh ra trong môi trường làm việc, đặc biệt là những loại khí độc không màu, không mùi, khó có thể phát hiện trong điều kiện thông thường. Vì vậy, các hộ
doanh nghiệp và người lao động nên chủ động trang bị cho mình mặt nạ phòng độc
để hạn chế rủi ro xảy ra tai nạn lao động trong các môi trường làm việc có khói
độc và không khí bị ô nhiễm.
